باورهای نادرست در هر کاری اجازه موفقیت در آن کار را به شما نمی دهد. وقتی شما در ورزش قهرمانی از بهترین امکانات برخوردار باشید، از بهترین استعداد برخوردار باشید، بهترین شرایط را برای خودتان فراهم کنید اما از نظر روانشناختی به سطح بالایی نرسیده باشید شما نمی توانید که از این آمادگی و این شرایط و این استعداد بهترین استفاده را ببرید. عاملی که باعث می شود که شما نتوانید از استعداد و امکانات و شرایط موجود بهترین استفاده را ببرید، باورهای شماست. شاهد این قضیه هم خود شما هستید که خیلی از ورزشکاران را می شناسید و یا دیده اید یا شنیده اید که واقعا از نظر جسمی، توانایی موفقیت های بزرگی را داشته اند اما چون به خودشان باور نداشته اند، بنابراین نتوانسته اند که بیشترین تلاش را داشته باشند و یا اینکه نتوانسته اند که از تلاششان بیشترین بهره را ببرند.

دلیل اصلی برای اینکه اکثر ورزشکاران در ورزش قهرمانی به عناوین بالای قهرمانی نرسیده اند باورهای آنهاست، و دلیل اینکه چرا اکثر ورزشکاران از روانشناسی ورزشی مهارتهای آمادگی ذهنی به درستی استفاده نمی کنند همین باورهای نادرست آنها نسبت به روانشناسی ورزشی است که باعث شده آنها نتوانند نتایج خوبی از روانشناسی ورزشی کسب کنند.

همانطوری که ورزشکاران برای افزایش قدرت خود نیاز به تمرینات قدرتی دارند، برای افزایش سرعت خود نیاز به تمرینات سرعتی دارند، و برای افزایش آمادگی جسمانی خود بیشترین تلاش را از خود به نمایش می گذارند باید برای افزایش انگیزه، اعتماد به نفس، تمرکز و سایر مهارتهای آمادگی ذهنی خود نیز تمرین کنند. اما باورهای نادرست آنها اجازه تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی را به آنها نمی دهد و یا اینکه اجازه نمی دهد که از تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی نتایج خوبی کسب کنند برای همین خیلی زود آن را رها می کنند این باورهای نادرست را در ادامه به شما معرفی می کنم امیدوارم با شناختن آنها به این درک برسیم که همه ورزشکاران به تمرینات ویژه‌ای در خصوص مهارتهای آمادگی ذهنی نیاز دارند.

• تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی مختص به ورزشکارانی است که مشکل روحی روانی دارند: 

 برخی از ورزشکاران تصور می کنند که فقط ورزشکارانی که از لحاظ روحی روانی دچار مشکل هستند به تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی احتیاج دارند مثلا شکست های بزرگی را تجربه کرده اند یا در مسابقات دچار پرخاشگری یا عدم اعتماد به نفس یا کمبود تمرکز شده اند، و یا اینکه از نظر شخصیتی دچار مشکل هستند و اینها باید از تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی استفاده کنند. این یک باور کاملا اشتباهه و من اینجا عرض می کنم همه ورزشکاران به انواع مختلف به تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی نیاز دارند. چون دلیل اصلی استرس و اضطراب شدید ورزشکاران ناشی از نبود یا کمبود اعتماد به نفس است و اگر ورزشکار این ویژگی را در خود به وجود نیاورد پس دچار استرس و اضطراب می شود.

•  تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی باید به سرعت عمل کند:

به عنوان مثال برخی از ورزشکاران تصور می کنند که اگر روز قبل مسابقه با روانشناس ورزشی مشاوره داشتند انتظار دارند که در روز مسابقه تغییر فوق العاده ای صورت گرفته باشد و مشکل آنها کاملا حل شود. اما در واقع اینگونه نیست شاید در برخی موارد واقعا ورزشکار تغییر کند اما این تغییر پایدار و اساسی نیست چون مهارتهای آمادگی ذهنی مثل تمرین بدنسازی و تمرین تخصصی ورزشکار آرام آرام و به تدریج به دست می آید و ورزشکار باید هفته‌ها و ماه‌ها روی تمرکز، اعتماد به نفس و تصویر سازی خود کار کند تا بعد گذشت زمان این مهارتها را کسب کند و بتواند در مسابقات و در شرایط حساس هم آنها را به کار بگیرد. برای همین تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی را همیشه در برنامه خود قرار دهید تا در وجودتان قرار بگیرد و آن وقت است که می توانید در شرایط حساس و مهم که انتظار عملکرد فوق العاده از شما نمی‌رود اما شما فوق تصور عمل کنید.

• تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی ساده است:

در واقع این باور نادرست رو خیلی از مربیان و ورزشکاران دارند و این تصور را دارند که می توانند خودشان این تمرینات و مهارتها را یاد بگیرند و آنها رو انجام بدهند. مثلاً مربی به ورزشکار میگه که: تو باید در تمرین و مسابقات تمرکز و اعتماد به نفس بالاتری داشته باشی، اما نمی تونه بهش بگه که این تمرکز و اعتماد به نفس چطوری بدست می آید؟! بنابراین مربی، مشکل ورزشکار را فقط در تمرینات او می بیند. این یک باور نادرست است. چون همانگونه که یک مربی سالها تلاش کرده و عرق ریخته تا مهارتهای رشته تخصصی مربوط به خود را کسب کرده، یک روانشناس ورزشی هم سالها مطالعه و تحقیق و مصاحبه با ورزشکاران و تجربه ورزشی داشته تا مهارت آموزش و انجام این تمرینات را کسب کرده است. بنابراین بهتر است که مربی و ورزشکار این باور را تغییر دهند که ساده هستند بلکه این کار باید توسط یک روانشناس ورزشی انجام بگیرد یا با او هماهنگ شود.

•  داشتن مهارتهای آمادگی ذهنی ذاتی است:

برخی‌ها این تصور را دارند داشتن آمادگی ذهنی باید در ذات ورزشکار باشد. مثلا انگیزه باید در ذات یک ورزشکار باشد تا ورزشکار با انگیزه تمرین کند یا برخی‌ها ذاتا نترس و ریسک پذیر هستند یا برخی‌ها فکر می کنند که ذاتا تمرکز ندارند. اما همه اینها یک باور نادرست، و بنده در بیشتر مقالات و فایل‌های دیگه عرض کردم که "همه چیز ساختنی است نه داشتنی". مثل تمرکز، تصویرسازی، اعتماد به نفس و غیره. شاید برخی‌ها ترسو و ریسک ناپذیر باشند، یا اصلا نتوانند خوب تمرکز کنند یا به قول معروف ذاتا کم انرژی هستند اما مطمئن باشید که آن هم دلیلی دارد حالا چه دلیلش را بدانیم و چه ندانیم، ولی الان شما به عنوان یک ورزشکار می توانید این مهارتها و سایر مهارتهای آمادگی ذهنی را مثل رشته تخصصی خودتان یاد بگیرید و آنها را با هم تلفیق کنید تا به نتایج درخشانی دست پیدا کنید.

• اگر تمرین مهارت های آمادگی ذهنی را انجام بدهند نیاز کمتری به انجام تمرینات جسمانی دارند:

این یک باور کاملا اشتباه است. تمرین مهارت های آمادگی ذهنی باید باعث شود که شما بیشتر و با کیفیت تر تمرین کنید، اگر تمرین مهارت های آمادگی ذهنی باعث این کار نشود یا شما مسیر را اشتباه رفته اید یا مشاور ورزشی شما مسیر را اشتباه رفته است. چون شما با انجام تمرین مهارتهای آمادگی ذهنی، ذهنی با هدف‌تر، با انگیزه‌تر، با اعتماد به نفس تر و جنگنده تر کسب می کنید، برای همین باعث می شود که وقت بیشتری را برای تمرینات جسمانی بگذارید. باور قهرمانی این طرز فکر را به شما می دهد که با تمرینات بیشتر، انرژی و انگیزه و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید و دیرتر از قبل خسته بشوید و دوباره بیشتر تمرین کنید.

من در دوره آمادگی ذهنی برای قهرمانان حدود 15 باور نادرست را برای ورزشکاران طراحی کردم که نشان می دهد چه باور یا باورهایی باعث می شود که ورزشکار یا به سمت تمرینات آمادگی ذهنی نرود یا از آنها نتیجه نگیرد.

امیدوارم که از این مقاله هم به خوبی استفاده کرده باشید خیلی خوشحال میشم که نظراتتون از طریق سایت یا دایرکت اینستاگرام با بنده به اشتراک بگذارید.

رضا خزایی هستم مدیر سایت روانشناسی موفقیت در ورزش مثبت خود

در پناه الله یکتا همیشه بیشتر و بهتر از خودمان باشیم.